Sự phổ biến của bệnh trĩ đã được người xưa đúc kết qua câu nói của người xưa "thập nhân cửu trĩ". Tuy nhiên vì là bệnh ở "nơi nhạy cảm" nên dù phổ biến nhưng không phải ai cũng thoải mái chia sẻ với người khác. Đây cũng là lý do người có bệnh cứ âm thầm chịu đựng tới khi không thể chịu được nữa thì mới chữa. Vậy thì bệnh trĩ có nguy hiểm không? nguyên nhân gây bệnh trĩ là gì? vì sao phải chữa sớm? cách nhận biết ra sao? tìm hiểu chi tiết trong nội dung sau!

I. Bệnh trĩ là gì?

Bệnh trĩ hay dân gian hay gọi là bệnh lòi dom. Đây là tình trạng phồng lên của một hoặc nhiều tĩnh mạch tại ống hậu môn. Bình thường, máu được bơm từ tim chảy qua động mạch rồi đi tới các mô vùng hậu môn để nuôi dưỡng, sau đó nó được bơm ngược trở lại theo các tĩnh mạch để trở về tim, tạo thành một vòng tuần hoàn liên tục.

Nếu một lý do nào đó khiến cho máu ở hậu môn chảy qua tĩnh mạch nhưng về tim không hết còn máu ở động mạch vẫn được tim bơm đến thì sẽ gây ra sự ứ trệ, làm cho tĩnh mạch bị căng phồng lên. Tình trạng này nếu diễn ra thường xuyên thì nó sẽ giảm giãn tĩnh mạch, khiến tĩnh mạch bị mỏng đi rồi sa xuống tạo thành búi trĩ.

Theo thống kê, bệnh trĩ là một bệnh lý phổ biến nhất trong các bệnh lý về hậu môn - trực tràng khiến người bệnh phải nhập viện. Bệnh này thường sinh ra do hai lý do chính là hậu quả của sự gia tăng áp lực thường xuyên lên ống hậu môn và sự phá vỡ cấu trúc mô liên kết có tính đàn hồi khi tuổi tác cao.

Trong phân loại, bệnh trĩ được phân làm hai thể chính là trĩ nội và trĩ ngoại. Sự phân loại này dựa trên vị trí sa của búi trĩ ở trong hay ngoài của ống hậu môn. Theo đó:

• Bệnh trĩ nội (internal hemorrhoids): Là tình trạng búi trĩ xuất hiện ở phía trên đường lược (ống hậu môn - trực tràng), nó thường được bao phủ bên trên là niêm mạc và một lớp biểu mô chuyển tiếp.
• Bệnh trĩ ngoại (external hemorrhoids): Là tình trạng búi trĩ xuất hiện ở dưới đường lược, nó được bao phủ bên trên là một lớp biểu mô vảy, nằm bên dưới của lớp da bao quanh hậu môn.

Trong mỗi một thể của bệnh trĩ thì sẽ được phân loại thành các cấp độ bệnh dựa trên tình trạng tổn thương của tĩnh mạch hậu môn. Thông thường có 4 cấp độ trĩ, được đánh dấu từ cấp độ 1 - cấp độ 4. Trong đó cấp độ 4 là nghiêm trọng nhất.

• Trĩ độ 1: Cấp độ nhẹ nhất của bệnh trĩ với búi trĩ nằm hoàn toàn ở trong ống hậu môn.
• Trĩ độ 2: Bình thường búi trĩ nằm ở trong ống hậu môn nhưng khi đi cầu thì nó sẽ lòi ra ngoài. Khi đi cầu xong thì búi trĩ sẽ lại tự thụt vào trong.
• Trĩ độ 3: Búi trĩ có thể tự sa ra ngoài nếu người bệnh trĩ đi lại nhiều, làm việc nặng hay ngồi xổm, cần phải nghỉ ngơi lâu hoặc dùng tay đẩy thì búi trĩ mới thụt vào trong.
• Trĩ độ 4: Búi trĩ sa hoàn toàn toàn ra ngoài ống hậu môn.

Còn bất kỳ câu hỏi nào xin vui lòng liên hệ qua hotline: 0327-563-020 hoặc click chat Zalo Tư Vấn miễn phí với đội ngũ chuyên gia của chúng tôi.

1. Bệnh trĩ nội

Bệnh trĩ nội là tình trạng búi trĩ hình thành trên bề mặt lớp niêm mạc bên trong ống hậu môn. Ở những thời gian đầu khởi phát thường không gây ra quá nhiều đau đớn cho người mắc phải và không thể quan sát bằng mắt thường, chỉ nhận biết khi bệnh lý trở nặng hoặc tiến hành thăm khám tại các cơ sở khám chữa bệnh.

Bệnh trĩ nội được chia thành 4 giai đoạn tương ứng với 4 cấp độ khác nhau:

• Cấp độ 1: Búi trĩ mới bắt đầu hình thành bên trong ống hậu môn. Có hiện tượng đau rát khi đi vệ sinh, kèm theo đó là những cơn ngứa ngáy nhẹ.
• Cấp độ 2: Người bệnh bắt đầu có cảm giác khó chịu nhiều hơn ở giai đoạn 1, đi cầu ra máu nhiều hơn. Đặc biệt là có cục thịt nhỏ lồi ra ngoài ống hậu môn khi cố gắng gồng mình khi đi cầu.
• Cấp độ 3: Búi trĩ sa ra ngoài ống hậu môn và không có khả năng co lên, người bệnh phải dùng tay để đẩy vào bên trong. Tình trạng đau đớn có thể tăng cao, đặc biệt là khi đi cầu hoặc ngồi trên ghế.
• Cấp độ 4: Búi trĩ hoàn toàn sa ra ngoài và không để đẩy vào bên trong ống hậu môn. Người bệnh luôn phải hứng chịu những cảm giác đau đớn và tình trạng chảy máu luôn xảy ra ngay cả khi bạn đứng hoặc ngồi.

2. Bệnh trĩ ngoại

Đối với bệnh trĩ ngoại, thì người bệnh có thể dễ dàng nhận biết bởi búi trĩ được hình thành và phát triển ở bên rìa hậu môn. Người bệnh có thể quan sát bằng mắt hoặc sờ nhẹ để cảm nhận kích thước của búi trĩ. Bệnh trĩ ngoại tuy ít gây ra tình trạng chảy máu nhưng lại mang nhiều cảm giác đau đớn, rát đặc biệt khi ngồi.

Tương tự như bệnh trĩ nội, bệnh trĩ ngoại cũng được chia thành 4 cấp độ với mức độ nguy hiểm tăng dần:

• Cấp độ 1: Là mức độ nhẹ nhất của bệnh trĩ ngoại. Khi đó kích thước của búi trĩ chỉ bằng hạt đậu, người bệnh có cảm giác hơi cộm cộm ở dưới hậu môn khi ngồi, một ít máu có thể xuất hiện khi đi đại tiện.
• Cấp độ 2: Các búi trĩ phát triển thành một cục to hơn so với cấp độ 1. Ở giai đoạn này, người bệnh sẽ hứng chịu nhiều cảm giác đau đớn hơn kèm theo đó là tình trạng rát, ngứa ngáy hậu môn. Búi trĩ to hơn và gây ra cảm giác vướng xíu kể cả khi đứng hoặc ngồi.
• Cấp độ 3: Búi trĩ bị sa ra ngoài hậu môn và làm tắc nghẽn. Do kích thước búi trĩ lớn nên dễ xảy ra tình trạng chảy máu khi đi đại tiện hoặc do cọ xát vào quần.
• Cấp độ 4: Búi trĩ hoàn toàn bị sa ra ngoài hậu môn, gây ra không ít cảm giác đau đớn cho người mắc phải. Nếu không được tiến hành điều trị nhanh chóng rất có khả năng mắc các bệnh đường hậu môn rất cao.

Nếu so sánh mức độ nguy hiểm giữa bệnh trĩ nội và bệnh trĩ ngoại thì bệnh trĩ nội được các chuyên môn đánh giá là loại trĩ nguy hiểm, khó nhận biết và cần nhanh chóng tiến hành điều trị càng sớm càng tốt để phòng tránh một số biến chứng có thể xảy ra.

II. Nguyên nhân gây bệnh trĩ

Có khá nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh trĩ, có những nguyên nhân có thể bạn sẽ không thể ngờ đến, đó có thể là chế độ ăn uống và sinh hoạt thiếu khoa học. Chẳng hạn như:

• Do tính chất công việc: Dân văn phòng hay các thợ may là những đối tượng rất dễ bị bệnh trĩ bởi tính chất công việc của họ là ngồi nhiều, ít có thời gian vận động. Việc ngồi quá lâu tại mỗi chỗ đã dồn áp lực lên các dây thần kinh ở hậu môn, khiến cho tĩnh mạch khó lưu thông máu, lâu ngày sẽ bị giãn và sưng phòng, từ đó hình thành búi trĩ.
• Do chế độ ăn uống thiếu khoa học: Việc ăn uống thiếu chất dinh dưỡng cũng chính là nguyên nhân hình thành bệnh trĩ, đặc biệt là khi cơ thể thiếu hụt chất xơ. Đây là một trong những thành phần quan trọng khiến cho phân bị khô và việc đại tiện càng trở nên khó khăn hơn. Bên cạnh đó, thực phẩm cay nóng, thức ăn nhiều dầu mỡ cũng có thể là thủ phạm khiến cho bệnh trĩ hình thành.
• Do tình trạng táo bón hoặc tiêu chảy kéo dài quá lâu: Tình trạng táo bón hoặc tiêu chảy kéo dài trong thời gian quá lâu khiến cho thành ruột bị co thắt nhiều hơn, gây nên không ít áp lực lên các đám tĩnh mạch ở hậu môn và trực tràng, lâu ngày sẽ hình thành búi trĩ.
• Do thường xuyên bị căng thẳng và mệt mỏi: Yếu tố tâm lý cũng ảnh hưởng không hề nhỏ đến nguy cơ mắc bệnh trĩ. Vấn đề cơ thể căng thẳng hay mệt mỏi quá nhiều đã khiến cho toàn bộ cơ thể bị áp lực, trong đó có cả hệ tiêu hóa.

Bên cạnh đó, bệnh trĩ còn được hình thành bởi nhiều nguyên nhân khác như: do quá trình mang thai và sinh con, tuổi tác cũng chính là nguyên nhân gây bệnh trĩ, béo phì hoặc có thể là cơ thể đang mắc phải một số bệnh lý tiền ẩn khác.

Nhận biết được chính xác nguyên nhân gây bệnh trĩ từ đó sẽ có những biện pháp điều trị phù hợp.

1. Dấu hiệu nhận biết bệnh trĩ

Bệnh trĩ thường được phát hiện khi người bệnh có các dấu hiệu và triệu chứng như:

• Ngứa ngáy hậu môn do dịch nhầy từ việc bài tiết còn đọng ở ống hậu môn;
• Đau và rát hậu môn, đặc biệt là khi đi đại tiện;
• Vùng hậu môn bị sưng đỏ kèm theo tấy;
• Xuất hiện một ít máu khi đi vệ sinh hoặc trên giấy vệ sinh khi đi cầu do vỡ búi trĩ.
• Người bệnh có thể cảm thấy mệt mỏi, suy nhược do mất máu.

Những triệu chứng đau nhức, ngứa ngáy hậu môn có thể khiến người bệnh đứng ngồi không yên, gây nên rất nhiều phiền toái ảnh hưởng đến công việc, sinh hoạt, làm suy giảm chất lượng cuộc sống.

Bên cạnh đó, bệnh còn có sự xuất hiện của nhiều triệu chứng khác. Những triệu chứng trên có thể nặng hoặc nhẹ còn tùy thuộc vào khá nhiều vào từng đối tượng.

Vì thế, để có chẩn đoán chính xác nhất về mức độ bệnh, bệnh nhân nên đi khám sớm tại các cơ sở y tế uy tín, chất lượng.

2. Biến chứng bệnh trĩ

Bệnh trĩ nếu không được điều trị sớm thì có thể diễn tiến thành nhiều biến chứng nguy hiểm như:

• Tắc mạch: Cả trĩ nội và ngoại nếu không được điều trị đến một giai đoạn nhất định đều có thể bị tắc mạch. Tình trạng này không chỉ gây đau nhức mà nó còn làm phù nề hậu môn, viêm nhiễm chảy dịch tiết ngứa ngáy khó chịu kèm theo việc cơ thắt hậu môn bị co thắt mạnh rất đau đớn.
• Biến chứng của bệnh trĩ có thể khiến Trĩ sa nghẹt: Là tình trạng búi trĩ bị sưng phồng quá mức, chảy máu, lở loét nhiễm khuẩn và hoại tử.
• Biến chứng bệnh trĩ gây bội nhiễm: Hậu môn là đường ra của phân chứa đầy vi khuẩn vì thế, nếu tổn thương ở búi trĩ để lâu không điều trị có thể gây bội nhiễm vi khuẩn làm viêm khe, viêm nhú.
• Biến chứng bệnh trĩ gây ung thư đại trực tràng: Trĩ nặng cộng với nhiễm trùng hậu môn có thể kích thích hình thành tế bào ung thư ở đại trực tràng.

III. Điều trị bệnh trĩ như thế nào?

Nếu bệnh nhẹ có thể khỏi chỉ bằng cách điều chỉnh chế độ ăn nhiều chất xơ (rau, củ, quả …) uống nhiều nước (2-3 lít/ ngày). Loại bỏ các yếu tố gây tăng áp lực trong trực tràng (không rặn mạnh, không ngồi toilet lâu…) ngồi ngâm hậu môn vào chậu nước ấm khoảng 10 phút có thể giảm đau, sưng nề và giảm hiện tượng thòi búi trĩ ra ngoài.

Với những phương pháp trên thì hầu hết các triệu chứng của bệnh trĩ như đau phù nề sẽ giảm trong vòng 2 đến 7 ngày. Những khối trĩ ngoại tắc mạch có thể hết trong vòng 4 đến 6 tuần. Trong trường hợp khối trĩ tắc mạch đau nhiều liên tục, bác sỹ sẽ phải trích rạch lấy bỏ khối máu cục trong búi trĩ. Thủ thuật này thường được thực hiện tại phòng khám và được gây tê tại chỗ và bệnh nhân thường sẽ dễ chịu, đỡ đau hơn rất nhiều.

Những bệnh nhân bị bệnh trĩ nặng thường phải điều trị bằng thủ thuật hoặc phẫu thuật.

• Thắt trĩ bằng vòng cao su: Có hiệu quả đối với búi trĩ nội nhỏ và sa ra ngoài khi đại tiện (trĩ độ I, II). Một cái vòng cao su nhỏ được đặt vào gốc búi trĩ, ngăn cản máu vào búi trĩ và cắt đứt búi trĩ. Búi trĩ và vòng cao su sẽ rụng và rời ra ngoài trong khoảng vài ngày. Vết thương thường sẽ liền sau đó 1–2 tuần. Thủ thuật này thỉnh thoảng gây cho bệnh nhân khó chịu, hoặc chảy ít máu và thường phải thực hiện nhiều lần để đạt được kết quả điều trị tốt.
• Tiêm xơ búi trĩ: có thể được sử dụng ở những búi trĩ chảy máu và thường không thòi ra ngoài khi đại tiện (trĩ nội độ I). Phương pháp này thường không đau và làm cho búi trĩ xơ cứng lại.
• Mổ trĩ bằng máy cắt nối (phương pháp LONGO): kỹ thuật mổ này sử dụng máy cắt nối đặc biệt, cắt và nối niêm mạc vùng hậu môn trực tràng, giúp búi trĩ được kéo lên vào trong hậu môn và teo dần đi, nó không thể cắt bỏ những búi trĩ ngoại. Phương pháp Longo thường đau hơn thắt vòng cao su hay tiêm xơ nhưng lại ít đau hơn nhiều so với phương pháp cắt trĩ cổ điển.
• Cắt trĩ – phẫu thuật cắt bỏ những búi trĩ: là phương pháp có thể cắt bỏ triệt để cả trĩ nội và trĩ ngoại. Phương pháp này được chỉ định khi:
  • Các cục máu đông hình hành liên tục trong búi trĩ ngoại (tắc mạch).
  • Thất bại điều trị bằng phương pháp thắt vòng cao su.
  • Trĩ sa ra ngoài nhiều gây cản trở sinh hoạt, không đẩy lại vào trong được (trĩ độ III, IV).
  • Trĩ chảy máu nhiều mà điều trị nội khoa và thủ thuật thất bại.

Phẫu thuật cắt trĩ – cắt bỏ những phần mô, búi trĩ gây chảy máu và thòi ra ngoài. Tùy vào điều kiện của từng cơ sở y tế có thể dùng những loại dụng cụ khác nhau để thực hiện phẫu thuật. Phẫu thuật thường được thực hiện khi bệnh nhân được gây tê (tê tại chỗ, tê tuỷ sống) hoặc gây mê.

Trên đây là những thông tin mà chúng tôi cung cấp cho quý độc giả hiểu rõ hơn về bệnh tình của mình, cũng như có cái nhìn đúng đắn nhất để quyết định có nên đi khám và điều trị bệnh tình hay không. Để được tư vấn miến phí với Bác Sĩ chuyên khoa đầu ngành của Phòng Khám Đa Khoa Hưng Thịnh, quý bạn đọc có thể liên hệ Hotline: 0327-563-020 hoặc click vào link TƯ VẤN MIỄN PHÍ để được tư vấn nhanh và miễn phí:

Từ khóa tìm kiếm liên quan: bệnh trĩ | benh tri | trĩ | trị bệnh trĩ | cách chữa bệnh trĩ | chữa bệnh trĩ | điều trị bệnh trĩ | cach chua benh tri | cách điều trị bệnh trĩ | cách trị bệnh trĩ | chua benh tri | chữa trĩ | điều trị trĩ